Wat is overbevolking?
Overbevolking is…
Er bestaan heel wat definities van de term ‘overbevolking’, de éne al beter dan de andere. De meest volledige definitie bevat drie belangrijke aspecten: duurzaamheid, natuurruimte en levenskwaliteit. Je kan van overbevolking spreken wanneer aan minstens één van de volgende drie voorwaarden voldaan is:
- De bevolking overschrijdt de ecologische draagcapaciteit van zijn leefomgeving waardoor de huidige manier van leven niet in stand gehouden kan worden.
- De natuurruimte die beschikbaar is voor de andere soorten waarmee we de aarde delen is onvoldoende waardoor die soorten uitsterven en de biodiversiteit afneemt.
- De hoeveelheid grondstoffen en ruimte beschikbaar voor de mens is onvoldoende om iedereen te voorzien van een gelijke en een hoge levenskwaliteit.
Uit deze voorwaarden leren we dat overbevolking een relatief begrip is: volgens sommigen is er geen sprake van overbevolking en volgens anderen wel. De graad van overbevolking is dus afhankelijk van hoe hoog we de lat leggen: hoe duurzaam, hoe veel natuurruimte en hoe hoog moet of mag de levenskwaliteit zijn? Om die relativiteit duidelijker te maken is het handig om de uitdaging waarvoor de mens staat nader te bekijken en na te gaan wat de voordelen zijn van een kleinere bevolkingsgrootte.
De uitdaging
De samenloop van de demografische ontwikkeling, welvaartstransitie en planetaire grenzen maakt dat de mensheid voor een grote uitdaging staat: steeds meer mensen voorzien van een menswaardig bestaan en materiële welvaart terwijl de gezondheidstoestand van de aarde aan het achteruitgaan is. Als we de bevolkingsgroei zo snel mogelijk beperken dan wordt die uitdaging niet alleen kleiner en eenvoudiger aan te pakken, maar de wereld die we overhouden zal ook een duurzamere en een meer herbergzame wereld zijn voor iedereen.
De welvaartstransitie
Steeds meer mensen vinden de weg naar welvaart. Dat is op zich positief, maar hierdoor zal de gemiddelde consumptie per capita de komende decennia alleen maar toenemen, ondanks de besparingen die de rijke landen zouden realiseren door minder te verbruiken.
De planetaire grenzen
Zowel die demografische transitie als de welvaartstransitie moeten plaatsvinden binnen de draagkracht van de aarde. Maar ondertussen zijn we de aarde aan het uitputten en de andere soorten waarmee we de planeet delen zijn we aan het uitroeien aan een nooit gezien tempo.“Kan je een probleem bedenken, op welk gebied van menselijk streven en op welke schaal ook, wiens langetermijnoplossing op een aantoonbare manier wordt geholpen, bijgestaan of gevorderd door verdere toename van de bevolking?”
Albert Bartlett (1923-2013)
Een meer herbergzame wereld
Een kleinere bevolkingsgrootte zal ons niet enkel helpen met de uitdaging waarvoor we staan en de wereld duurzamer maken, maar het heeft ook allerlei voordelen op de levenskwaliteit: minder drukte, meer vrijheid, meer ruimte, meer democratie, meer individuele waarde, een hogere materiële welvaart enzovoort. Kortom: een meer herbergzame wereld voor iedereen.
Een duurzamere wereld
Honderd windmolens zijn nog altijd duurzamer dan duizend windmolens en honderd vegetariërs gebruiken nog steeds minder ruimte dan duizend vegetariërs. Niet overtuigd? Het is wetenschappelijk bewezen dat mensen die niet bestaan geen impact hebben op de omgeving.
Meer natuur
Hier hetzelfde verhaaltje: honderd ‘groene’ mensen nemen nog steeds minder ruimte in dan duizend ‘groene’ mensen. Met bevolkingskrimp kunnen we zonder problemen alle dieren de nodige ruimte geven. De helft van Vlaanderen natuurgebied? Geen probleem!
Een hogere levenskwaliteit
De gezegde dat iemands vrijheid beperkt wordt door de vrijheid van iemand anders kennen we allemaal wel. Maar een variante hierop, dat hoe meer mensen er zijn hoe meer je vrijheid beperkt wordt, is ons minder goed bekend.Hoe overbevolking aanpakken?
Overtuigd dat overbevolking aanpakken belangrijk is en dat kiezen voor bevolkingskrimp interessant is?
Lees verder en ontdek hoe wij daar iets aan kunnen doen.